Prawa wyborcze kobiet w Polsce i na świecie – dowiedz się, jaki kraj jako pierwszy przyznał prawa wyborcze kobietom. W którym roku polkom udało się dojść do sprawiedliwości? Jakie polki znacznie przyczyniły się do wywalczenia praw wyborczych?
Okres walk o prawa wyborcze kobiet przypada na XIX i początek XX wieku. W tym właśnie czasie sufrażystki – ruch aktywistyczny walczący o prawa kobiet – z zapałem działały aby uzyskać prawo czynne i bierne w swoich krajach.
Prawa wyborcze kobiet – prawo czynne i bierne
Prawo czynne – jest to prawo, które pozwala obywatelom danego państwa na wzięcie udziału w głosowaniu na wybranego przez siebie kandydata na określone organy władzy w państwie lub do samorządu terytorialnego lub referendum.
Prawo bierne – jest to prawo do kandydowania. W Polsce usprawnienie do kandydowania do Sejmu mają osoby, które najpóźniej w dniu wyborów ukończyły 21 lat. Jeśli chodzi o Senat, to progiem wiekowym, jest przekroczenie 30 lat.
Prawa wyborcze kobiet – pierwsze kraje na świecie, które nadały prawa wyborcze kobietom
W 1893 roku – Nowa Zelandia – jako pierwsza na świecie przyznała swoim obywatelkom czynne prawa wyborcze! Zaś prawa bierne, państwo wyspiarskie, uzyskało w 1919 roku. Następnie, kolejnym krajem, który wniósł wiele w walce o prawa wyborcze kobiet jest Australia. Państwo te przyznało w 1902 roku pełne prawa wyborcze kobietom! W kolejnych piętnastu latach, prawo kobiety, uzyskały w następujących krajach:
- Finlandia w 1906 roku
- Dania w 1908 roku (pełne prawa wyborcze w 1915)
- Norwegia w 1913 roku
- Islandia w 1915 roku
- Kanada w 1917 roku
Prawa wyborcze kobiet w Polsce
Prawa wyborcze kobiety w Polsce otrzymały po uzyskaniu przez Polskę niepodległości. 28 listopada 1918 roku weszły w życie zmiany – zatwierdzony wtedy został dekret Naczelnika Państwa o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego, który przyznał kobietom prawa czynne i bierne. Lecz to nie od tej chwili zaczęto walczyć o prawa dla kobiet, ponieważ już wcześniej wiele odważnych kobiet w kraju walczyło o swoją sprawiedliwość!
Teresa Ciszkiewiczowa
Oczywiście pierwszą kobietą, o której należy wspomnieć, mówiąc o walce o prawa wyborcze kobiet w Polsce, jest Teresa Ciszkiewiczowa. Była to pierwsza lekarka w Polsce oraz działaczka polityczna. Zawsze bardzo aktywnie włączała się w ruchy patriotyczno–społeczne. Była jedną z założycielek ruchu emancypacyjnego w naszym kraju oraz m.in. działała w Kole Kobiet Korony i Litwy. Koło te było tajną organizacją działającą w latach 1886-1906. Głównym działaniem koła było przygotowanie kobiet na walkę o niezależność Polski. Dodatkowo kobiety gromadziły się i dyskutowały o swojej sytuacji gospodarczej w kraju i obmyślały możliwe koncepcję jej zmiany.
Prawa wyborcze kobiet w Polsce – Paulina Kuczalska-Reinschmit
Paulina Kuczalska-Reinschmit (nazywana również Hetmanką) była polską pisarką, publicystką i działaczką polityczną. Była jedną z sufrażystek, które utworzyły Związek Równouprawnienia Kobiet Polskich, który na celu miał uzyskania prawa wyborczego w Polsce bez różnicy płci.
Justyna Budzińska-Tylicyka
Justyna Budzińska-Tylicka była aktywną działaczką ruchu kobiecego w Polsce. Brała udział w m.in. Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich. Dodatkowo w 1924 roku spowodowała, że Sejm przyjął ustawę o trzymiesięcznym urlopie macierzyńskim dla kobiet!
Prawa wyborcze kobiet w Polsce – pierwsze polki w Parlamencie
Już w 1919 roku odbyły się wybory parlamentarne, w których mogły brać udział również i kobiety! Pierwszymi kobietami w Polskim rządzie, zostały:
- Gabriela Balicka
- Jadwiga Dziubińska
- Irena Kosmowska
- Zofia Moraczewska
- Anna Piasecka
- Maria Moczydłowska
- Zofia Sokolnicka
- Franciszka Wilczkowiaka
